مفهـوم تَـقـدّس

از: دکتر عليرضا نوربخش

ترجمه: دکتر صفورا نوربخش

     کلمه سِيکِر (Sacer) در لاتين به معناي محدود و مجزا شده است. در زمان رم باستان، اين کلمه به معناي محدود به حيطه‌ي الهي تغيير يافت. در نهايت کلمه‌ي انگليسي سِيکرد (Sacred) به معناي مقدّس با مفهوم الوهيّت و پاکي مترادف شده، در حالي‌که کلمه‌ي پروفين (Profane) به معناي نامقدّس با عرف و ناپاکي هم معنا شده است.

     اولين چيزي‌که درباره‌ي تفاوت مقدّس و نامقدّس مي‌توان مشاهده کرد اين است که اين مفاهيم نسبي هستند و به طرز تفکر و نگرش شخصي بستگي دارند. اشيا، اماکن و افراد به خودي خود مقدّس يا نامقدّس نيستند، بلکه اين ما هستيم که چنين مفاهيمي را به آن‌ها اطلاق مي‌کنيم. مثال اين نکته مي‌تواند تفاوت سنن مذهبي و برداشت آن‌ها از تقدّس باشد. مثلاً در مسلک هندوان گاو مقدّس است و براي آن احترام عميقي قائل مي‌شوند. بي‌شک اين بدين خاطر است که در هند گاو مولد شير، کود و سوخت مردم است. در حالي‌که در ساير نقاط نه تنها چنين احترامي براي گاو قائل نيستند، بلکه از گوشت گاو به عنوان منبع مهم تغذيه استفاده مي‌کنند. مثال ديگر .....